در این مقاله به تعدادی از مشکلات قابل حل با ارتودنسی اشاره می شود. شایع ترین مشکلات قابل حل با ارتودنسی ، مال اکلوژن (malocclusion) یا مشکلات بایت است که اغلب مشکلی ژنتیکی می باشد.
مشکلات بایت همچنین می توانند نتیجه ی مکیدن شست یا انگشتان، تنفس از راه دهان، بیماری های دندان، بلعیدن غیر طبیعی، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، افتادن دندان های شیری زودتر یا دیرتر از موعد، حوادث یا تغذیه ی نامناسب باشند. ضربه به دهان یا بیماری های دیگر مانند نواقص مادرزادی نیز می توانند منجر به مشکلات ارتودنسی شوند.
شایع ترین مشکلات قابل حل با ارتودنسی
مشکلات ارتودنسی می توانند هر شخصی را تحت تاثیر قرار دهند. والدین باید از مشکلات دهان و دندان فرزندان خود آگاهی داشته باشند و برای معاینه های بیشتر وی را نزد ارتودنتیست ببرند. مشکلات ارتودنسی در هر سنی قابل درمان هستند اما بهتر است در سنین پایین درمان شوند تا از ادامه دار شدن مشکل و آسیب های بعدی به دندان ها یا بیماری لثه (پریودنتیت) جلوگیری شود. ارتودنسی در کودکان فواید بسیاری دارد.
مشکلات قابل حل با ارتودنسی
اما شایع ترین مشکلات قابل حل با ارتودنسی که اغلب کودکان و بزرگسالان را درگیر می کند، کدام است؟ در ادامه به ۵ مشکل شایع که ارتودنسی قادر به درمان آنهاست می پردازیم:
۱- عدم تناسب صحیح استخوان های فک:
علائم این مشکل می تواند پیچیده و متفاوت باشد؛ این علائم شامل دردناک و حساس شدن استخوان فک، درد در نواحی اطراف گوش، درد مداوم در کل صورت، دشواری هنگام جویدن و باز کردن کامل دهان، صدا دادن یا قفل شدن فک که باز یا بسته کردن دهان را مشکل می کند.
۲- دندان های نامرتب و نامتناسب:
این مشکل یکی از مشکلات مال اکلوژن محسوب می شود که در صورت درمان نشدن می تواند عوارض جدی را به دنبال داشته باشد. علت این نامرتبی می تواند موارد زیر باشد:
شلوغی شدید دندان ها
فواصل زیاد بین دندانی
بد شکلی دندان ها
مشکلات بایت(مال اکلوژن): به معنای موقعیت نادرست دندان ها هنگام روی هم قرار گرفتن فک بالا و پایین می باشد که شامل کراس بایت، آندر بایت، اُپن بایت و … می باشد.
مشکلات لثه یا پریودنتیت: پریودنتیت به معنای عفونت جدی لثه است که به بافت های نرم دهان آسیب وارد می کند و استخوان نگه دارنده ی دندان را تخریب می کند. پریودنتیت می تواند باعث شل شدن و از دست رفتن دندان شود.
مشکلات بهداشت دندان: مسواک زدن غلط یا ناکافی، عدم استفاده ار نخ دندان و دهان شویه می تواند باعث باقی ماندن ماده ی پلاک بر روی دندان ها و در نهایت پوسیدگی و کرم خوردگی دندان شود.
بریس های ارتودنسی با استفاده از جاگذاری براکت ها و بند ها، به آرامی دندان ها را به سمت موقعیت اصلی شان حرکت می دهند. این حرکت باعث بهبود مشکلات بایت و فواصل بین دندانی می شود. مشکلات ارتودنسی در صورت درمان نشدن ممکن است منجر به آسیب های همیشگی به دندان ها، استخوان فک و دهان شود.
۵ اختلال در سلامت فرد که می تواند با ارتودنسی درمان شود
بسیاری از افراد فکر می کنند که تنها مشکلات قابل حل با ارتودنسی مشکلات مربوط به دندان افراد می شود. با اینکه ارتودنسی، نوعی درمان دندانی است اما می تواند شرایط و بیماری های دیگری را نیز بهبود بخشد.
۱- سر درد و گردن درد
سر و گردن شامل شبکه ی پیچیده و در عین حال ظریفی از استخوان ها، مفاصل، ماهیچه ها و تاندون ها است که باید به صورت هماهنگ برای عملکردی مهم با هم کار کنند. هر اختلال و ناهماهنگی در این شبکه موجب سردرد و گردن درد های مزمن می شود.
اگر دچار سردرد یا گردن درد های مکرر می شوید که با مصرف دارو های مسکن از بین نمی رود، بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید. ارتودنتیست یکی از متخصص هایی است که باید به او مراجعه کنید خصوصا اگر درد از شقیقه ها، پشت چشم یا پشت سر آغاز می شود. متخصص ارتودنسی می تواند منشا مشکل را (در صورت مرتبط بودن آن با دهان و دندان) تشخیص داده و خدمات ارتودنسی را در اختیارتان قرار دهد.
۲-اختلال در خواب
اگر هنگام خوابیدن دچار مشکل می شوید، ممکن است درمان های ارتودنسی بتواند به شما کمک کند. موقعیت استخوان فک می تواند تاثیر به سزایی بر تنفس فرد داشته باشد. موقعیت نامناسب استخوان فک موجب کمبود اکسیژن و در نهایت آپنه خواب، خُرخُر شدید و کمبود خواب می شود. درمان های ارتودنسی می تواند به جریان اکسیژن و کاهش این مشکلات کمک کند.
۳- اختلالات مفصل گیجگاهی-فکی
مفصل گیجگاهی فکی (TMJ: The temporomandibular joint)فک پایین را به پایه ی جمجمه متصل می کند و نقش اصلی را در عملکرد جویدن دارد. در صورتی که دچار درد یا بی حسی در فک، درد در اطراف گوش، دشواری یا درد در هنگام جویدن یا قفل شدن مفصل فک شُدید، درمان های ارتودنسی می توانند فک را به موقعیت صحیح خود بازگردانند و این علائم را تسکین دهند. درمان این شرایط بسیار حائز اهمیت است زیرا عدم درمان آنها ممکن است منجر به آسیب جدی و فرسایش دندان ها شود.
۴-بهداشت دهان و دندان
برای افرادی که از مال اکلوژن، شلوغی یا کجی دندان ها رنج می برند، رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند یک چالش محسوب شود. در این شرایط به علت دشواری در تمیز کردن دندان ها، احتمال ابتلا به بیماری لثه افزایش می یابد.
بیماری لثه ارتباط مستقیمی با بیماری های قلبی و دیابت دارد. انجام ارتودنسی و حل این مشکلات می تواند به بهداشت دهان و دندان و پیشگیری از اثرات مضر در آینده، کمک کند.
۵- مشکلات قلبی
افرادی که دچار مال اکلوژن هستند اغلب دندان های شلوغی دارند که نظافت آنها را دشوار می کند. اگر فرد نتواند دندان هایش را به درستی تمیز کند، ماده پلاک به طور کامل از روی دندان ها پاک نمی شود و ممکن است موجب التهاب لثه و در نهایت بیماری لثه شود.
به مرور زمان عدم درمان التهاب لثه می تواند تبدیل به نوع شدید تری از بیماری لثه یا همان پریودنتیت شود. چندین مطالعه در این زمینه انجام شده که ثابت می کند بیماری پریونتیت با بیماری های قلبی رابطه مستقیم دارد.
مرتب بودن دندان ها، کار تمیز کردن آنها را بسیار آسان تر می کند. در نتیجه بیماری قلبی یکی از مشکلات قابل حل با ارتودنسی محسوب می شود .
در صورتی که هر یک از مشکلات بالا را تجربه کردید، احتمالا یکی از درمان های موثر می تواند مراجعه به یک متخصص ارتودنسی برای تشخیص و اصلاح مشکل باشد. اگر منشا درد و بیماری تان دندان ها باشند، متخصص ارتودنسی می تواند با استفاده از یک برنامه ی درمانی مشکل را حل کند.