اگر دندان‌های کودک‌تان نامنظم است یا فک‌ بالا و پایینش نسبت به یکدیگر ناهماهنگی دارند، شاید وقتش رسیده باشد او را نزد یک ارتودنتیست ببرید.

ارتودنتیست نوعی دندانپزشک است که در نصب کردن ارتودنسی یا سیم‌کشی دندان تخصص دارد و برای درست کردن شکل دندان‌ها از ابزار زیر استفاده می‌کنند:

• بند
• براکت
• سیم
• بندهای لاستیکی
• نگهدارنده

در این مطلب نگاهی مختصر به ارتودنسی کرده‌ایم تا نکاتی که برای تصمیم‌گیری در این خصوص به آن‌ها نیاز دارید را برای‌تان فراهم کنیم.

انواع ارتودنسی

این روزها برای ترمیم شکل دندان‌ها و فک از ابزار متنوعی استفاده می‌شود. اما ارتودنسی یا سیم‌کشی دندان هنوز موثر‌ترین روش برای این کار محسوب می‌شود. ارتودنسی با فشار وارد کردن روی دندان‌ها و فک، آن‌ها را به موقعیت مناسب انتقال می‌دهد. امروزه ارتودنسی با استفاده از فلزات براقی که در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفت انجام نمی‌شود. در گذشته دندان‌ها کاملا سیم‌کشی می‌شدند، اما امروزه براکت‌ها روی سطح هر دندان نصب می‌شوند. در بعضی موارد هم آن‌ها را پشت دندان‌ها نصب می‌کنند تا کمتر در دید باشند. سیم‌کشی دندان معمولا از مواد اولیه‌ی زیر ساخته می‌شود:

• استیل ضد زنگ
• سرامیک
• پلاستیک
• موادی ترکیبی

اگر نیاز باشد سیم‌ها را از ترکیب مواد نیکل و تیتانیوم یا مس و تیتانیوم می‌سازند. این مواد نسبت به استیل دوام بیشتری دارند و کمتر به تنظیم نیاز خواهند داشت. برای تنظیم دندان‌ها از بشقاب دندان هم استفاده می‌شود. این بشقاب‌ها که مختص دندان‌های افراد ساخته می‌شوند را می‌توان از دندان‌ها جدا کرد. استفاده از بشقاب دندان معمولا بیش از استفاده از سیم هزینه دارد.

دندانپزشکان در خصوص ارتودنسی هم تعلیم دیده‌اند. اما اگر کار ارتودنسی خیلی تخصصی باشد، بهتر است به یک ارتودنتیست مراجعه کنید.

آیا دندانپزشک هم می‌تواند کار ارتودنتیست را انجام دهد

تعداد زیادی از دندانپزشکان در خصوص ارتودنسی هم تعلیم دیده‌اند. اما اگر کار ارتودنسی خیلی تخصصی باشد، بهتر است به یک ارتودنتیست مراجعه کنید. ارتودنتیست‌ها دو تا سه سال در این خصوص تعلیم دیده‌اند و در صاف کردن دندان و فک تخصص دارند.

چه زمانی کودک را نزد ارتودنتیست ببریم

دندانپزشک می‌تواند زمان مناسب برای بردن کودک نزد ارتودنتیست را به شما بگوید. اما در کل توصیه می‌شود زمانی که کودکان به 7 سالگی می‌رسند ارتودنسی کنند. در این سن ارتودنتیست می‌تواند مشکلات کوچک دندان‌ها و فک را تشخیص دهد. اکثر بچه‌ها درمان اصلی را در سنین 9 تا 14 سالگی آغاز می‌کنند. ارتودنتیست به شما توصیه خواهد که تا زمانی کودک در سن رشد است درمان را آغاز کنید. وقتی سن رشد به اتمام برسد ارتودنسی زمان بیشتری طول خواهد کشید.

پایین‌ترین سن برای ارتودنسی چقدر است

سن ثابتی برای ارتودنسی وجود ندارد، همه چیز به شرایط فرد بستگی دارد. برای مثال برای کودکان دچار مشکل شکاف سق، قبل از این‌که دندان‌های‌شان شروع به رشد کنند از ارتودنسی استفاده می‌کنند. کودکان دیگر ممکن است در سنین 6 یا 7 سالگی درمان را آغاز کنند، حتی اگر تمام دندان‌های شیری‌شان نریخته باشد. هدف از زود آغاز کردن درمان جلوگیری از ایجاد مشکلات در آینده است. به این شکل محیط بهتری برای رشد دندان‌های دائمی ایجاد می‌شود.
اکثر کسانی که در سنین پایین ارتودنسی را آغاز می‌کنند، در سنین بالاتر هم به سیم‌کشی و هماهنگ کردن جای فک‌ها نیاز خواهند داشت. اما درمان برای آن‌ها ساده تر خواهد بود.

کودک احتمالا در ابتدای گذاشتن‌ ارتودنسی کمی احساس ناراحتی خواهد کرد اما به مرور زمان به آن عادت می‌کند.

آیا ارتودنسی درد دارد

شاید استفاده از کلمه‌ی «درد» برای ارتودنسی کمی زیاده‌روی باشد. هر چند کودک احتمالا در ابتدای گذاشتن‌ ارتودنسی کمی احساس ناراحتی خواهد کرد اما به مرور زمان به آن عادت می‌کند و مشکلی نخواهد داشت. اگر کودک زیادی احساس ناراحتی می‌کند می‌توانید به او مسکن‌ بدهید یا این‌که اگر براکت یا سیم برای او مزاحت ایجاد می‌کند، باید از ارتودنتیست بخواهید آن‌ها را دوباره تنظیم کند.

آیا ممکن است کودک به سیم‌ دندان حساسیت داشته باشد

بعضی افراد به استیل ضد زنگ حساسیت دارند و در چنین شرایطی می‌توان از مواد اولیه‌ی دیگری استفاده کرد. هم‌چنین ممکن است بعضی افراد به دستکش‌های لتکس حساسیت داشته باشند. در این صورت باید از ارتودنتیست بخواهند از دستکش‌های دیگر استفاده کند. گاهی اوقات سیم دندان باعث می‌شود لثه‌ها ورم کنند که این ناشی از حساسیت نیست، اما والدین باید این مسئله را مد نظر داشته باشند.

کودک چه غذاهایی نباید بخورد

سیم‌های دندان ظریف هستند و ممکن است شکسته شوند و جهت دندان‌ها تغییر کند. هر غذایی که سفت یا چسبناک باشد می‌تواند به سیم‌های دندان آسیب برساند. بهتر است کودک مواد غذایی زیر را مصرف نکند:

• یخ
• آجیل
• پاپ کورن
• آبنبات
• آدامس
• شکلات
• پاستیل

طول درمان ارتودنسی برای افراد مختلف متفاوت است و بیشتر به مشکل و میزان همکاری کودک بستگی دارد.

ارتودنسی چقدر طول می‌کشد

طول درمان برای افراد مختلف متفاوت است و بیشتر به مشکل و میزان همکاری کودک بستگی دارد. معمولا ارتودنسی برای اکثر افراد بین 18 تا 36 ماه طول می‌کشد.

کودک چه مدت باید از نگهدارنده استفاده کند

در حالت ایده‌آل کودک باید برای همیشه از نگهدارنده استفاده کند، حتی اگر هفته‌ای یک شب باشد. البته در چنین حالتی ممکن است نگهدارنده تاثیری نداشته باشد. دندان‌ها هم مثل دیگر قسمت‌های بدن تغییر می‌کنند. اگر کودک استفاده از نگهدارنده را متوقف کند، احتمالا تغییراتی در چیدمان دندان‌هایش ایجاد می‌شود.